Η δύσκολη εξίσωση ΠΑΣΟΚ και ψήφων

 
του Άκη Κοσώνα

πηγή: http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/i-dyskoli-eksisosi-pasok-kai-psifon-toy-aki-kosona

Τι έχουμε στα χέρια μας εκτός από τις δημοσκοπήσεις; Έχουμε τα εκλογικά αποτελέσματα όσων προηγούμενων εκλογών θέλουμε να βάλουμε στη μελέτη. Έχουμε και την κοινή αίσθηση για την απήχηση των κομμάτων. Αυτή, μπορεί να συνυπολογισθεί, να συνεκτιμηθεί, αλλά όχι να μετρηθεί.

Το πιό μεγάλο πρόβλημα πρόβλεψης για τις επιδόσεις των κομμάτων στις επερχόμενες εκλογές το έχουν ασφαλώς τα σχήματα που δεν έχουν μετρηθεί σε εκλογές. Ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα πρόβλεψης όμως έχει ένα κόμμα που και έχει μετρηθεί αλλά και κυβερνήσει επι εικοσαετία. Είναι η πρώτη φορά που τόσο οι επαγγελματίες δημοσκόποι όσο και οι αναλυτές αισθάνονται βαθιά αμηχανία όταν υποχρεούνται να εκφράσουν αριθμητική εκτίμηση για το που θα πάει το ΠΑΣΟΚ, που μπορεί να φτάσει, είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω. Αυτό οφείλεται σε δύο κυρίως λόγους.

• Πρώτον, στην γρήγορη, ταχύτατη απαξίωση του ΠΑΣΟΚ απο την ώρα που (ξανα)έγινε κυβέρνηση τον Οκτώβριο του 2009. Με τον μεγαλύτερο μάλιστα αριθμό ψήφων (3.012.373) από την ίδρυσή του. Μέχρι να παραδώσει ο Γ.Α.Παπανδρέου την πρωθυπουργία (11 Νοεμβρίου 2011) και το κόμμα, είχε κατορθώσει δια των επιλογών ή παραλείψεων (που λένε στα νομικά) να εξοντώσει το κόμμα που κληρονόμησε.
• Δεύτερο, διότι δεν μπορεί να αξιολογηθεί και να αριθμοποιηθεί η οργή του κόσμου για την εξαπάτηση που ένιωσε ότι υπέστη από το κυβερνητικό ΠΑΣΟΚ.

Εδώ έχουμε μια λεπτή αλά σημαντική απόχρωση της δυσαρέσκειας/προδοσίας που εισπράττει το εκλογικό σώμα : ό,τι κι αν του κάνει η Νέα δημοκρατία, λίγο πολύ το περιμένει.

Αλλά συχνά ακούγεται «απ΄το ΠΑΣΟΚ δεν το περίμενα», κι αυτό έχει σχέση με την επένδυση που έκανε παραδοσιακά το εκλογικό σώμα στους δείκτες κοινωνικής ευαισθησίας των δύο μεγάλων κομμάτων. Είχαν μάθει οι πολίτες ότι, μπορεί όχι όλα, αλλά «το κάτι τις τους» απο το ΠΑΣΟΚ θα το πάρουν, θα το έχουν. Τώρα (το 2009 δηλαδή), αν και τους υποσχέθηκαν τα πάντα (ή περίπου) όχι μόνο δεν πήραν έστω κάτι, αλλά τους αφαίρεσαν και τα μισά εισοδήματα!

Τι μπορεί λοιπόν να κάνει το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές της 6ης Μαίου; Που μπορεί να φθάσει; Αν χρησιμοποιήσουμε αριθμητικά για λόγους υπολογισμού το παράδειγμα των ετών 2007 και 2009, τότε το ΠΑΣΟΚ θα πάρει 13,47% (όσο περίπου του δίνουν οι μετρήσεις) ή 924.000 ψήφους.

Πως προκύπτει αυτό; Με την αναγωγή του αριθμού των ψηφφόρων που πήραν μέρος στις εσωκομματικές εκλογές το 2007 και το 2012 και σύγκριση τους με τις ψήφους που πήρε το ΠΑΣΟΚ στις βουλευτικές εκλογές του 2009. Οι αριθμοί βοηθούν για να υπολογίσει κανείς στοιχειωδώς πως μπορεί να εξελιχθούν τα πράγματα.

Το 2007 αποφάσισαν στο ΠΑΣΟΚ μετά τις εθνικές εκλογές (που ο Γ.Α.Π ως αρχηγός ήδη τρία χρόνια έχασε για δεύτερη συνεχόμενη φορά) να πάνε σε αναβάπτιση της λαϊκής εντολής ως προς την ηγεσία. Οι βουλευτικές εκλογές έγιναν 16 Σεπτεμβρίου 2007 και η εσωκομματική διαδικασία που θεωρητικά προκλήθηκε από την κίνηση Βενιζέλου να θέσει θέμα ηγεσίας, έγινε στις 11 Νοεμβρίου του 2007. Εκεί επικράτησε και πάλι ο ΓΑΠ (με αντίπαλο αυτή τη φορά, διότι στη διαδικασία του 2004 όπου πήραν μέρος πάνω από 1 εκ. πολίτες-κανείς δεν ξέρει και δεν λέει τον πραγματικό αριθμό, ούτε στο σάϊτ του ΠΑΣΟΚ αναφέρεται, ούτε σε σχετικά πληροφοριακά έγγραφα- ο ΓΑΠ θριάμβευσε άνευ αντιπάλου) με 55% έναντι 38% του Βενιζέλου και 5,7% του Σκανδαλίδη αλλά αυτό δεν έχει μεγάλη σημασία. Σημασία έχει να κάνουμε μια εν μέρει αυθαίρετη, χρήσιμη όμως αναγωγή συμμετοχής και ψήφων σε διαδικασίες εσωκομματικών και εθνικών εκλογών.

Έτσι βλέπουμε ότι με συμμετοχή (σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνει το ΠΑΣΟΚ) 769.156 πολιτών στην εσωκομματική διαδικασία του 2007, το ΠΑΣΟΚ έφθασε στις εθνικές εκλογές του Σεπτεμβρίου 2009 (δύο χρόνια μετά) τις 3.012.373 ψήφους.

Με την ίδια μέθοδο υπολογισμού, με συμμετοχή 236.151 πολιτών στην εσωκομματική διαδικασία της 18ης Μαρτίου 2012 το ΠΑΣΟΚ θα φθάσει τις 924.000 ψήφους στις εθνικές εκλογές της 6ης Μαίου.

Ας υποθέσουμε ότι θα πάρει μόνο αυτές τις ψήφους. Τι σημαίνει αυτό; Πολλά πράγματα. Αν τα έγκυρα ψηφοδέλτια είναι και πάλι περι τα 7 εκατομμύρια όπως ήταν στις εθνικές εκλογές του 2009 (6.858.342 για την ακρίβεια), το ποσοστό του ΠΑΣΟΚ με τις συγκεκριμένες ψήφους θα είναι 13,47%. Όσο δηλαδή του δίνουν οι δυσοίωνες εκδοχές των δημοσκοπήσεων. Αν η συμμετοχή είναι μικρότερη (πράγμα πολύ πιθανό) άρα και τα έγκυρα ψηφοδέλτια λιγότερα, τότε αυτομάτως το ποσοστό αυξάνεται.

Για παράδειγμα, αν τα έγκυρα είναι περί τα 5 εκατομμύρια, τότε με τις ίδιες ψήφους (924.000) αυτομάτως το 13,5% που είπαμε, γίνεται 18,5%!

Όμως, οι ψήφοι που θα συγκεντρώσει το ΠΑΣΟΚ θα είναι κατά πάσα πιθανότητα περισσότερες από 924.000. Εδώ δεν πρόκειται για μαθηματικά, αλλά για συνεκτίμηση πολιτικών δεδομένων: Είναι δύσκολο να χάσει το ΠΑΣΟΚ (ότι κι αν έχει κάνει) πάνω από τον μισό κόσμο που το ψήφισε το 2009, να πέσει δηλαδή κάτω από 1.506.186 ψήφους, άρα το 43,92% που πήρε τότε να γίνει λιγότερο κι από 21.96%. Για να αποφύγουμε την αυτοπαγίδευση στην ένσταση που δικαίως θα εγείρει κάποιος, «μα ενάμισυ εκατομμύριο είναι πολύς κόσμος», θα απαντήσουμε με τεχνικό όρο και όχι πολιτικό :

Το πολύς ή λίγος κόσμος εξαρτάται από το πόσοι θα συμμετέχουν.

• Αν ο αριθμός των εγκύρων είναι περί 7 εκατομμύρια το 1,5 εκ δεν είναι πολύς κόσμος. Σε αυτή την περίπτωση το ΠΑΣΟΚ συγκεντρώνει 21,42%.
• Αν τα έγκυρα ψηφοδέλτια είναι 5 -5,5 εκατ. τότε το 1,5 εκατ. είναι πολύς κόσμος. Σε αυτή την τελευταία περίπτωση, το 1,5 εκατ. ψήφων με 5.5 εκατ. έγκυρα ψηφοδέλτια γίνεται 27,2%. Ποσοστό εξαιρετικά υψηλό που ούτε οι φίλοι του Βαγγέλη Βενιζέλου δεν υπολογίζουν να πάρουν.

Βεβαίως μπορεί να πάρει λιγότερες απ΄τις μισές ψήφους του 2009 (1.200.000 π.χ.) αλλά και τα έγκυρα να είναι λιγότερα απο τα 6.858.342 που είχαμε το 2009, οπότε τα ποσοστά θα κινηθούν στα ίδια πλαίσια που περιγράψαμε.
Δηλαδή με τον ίδιο αριθμό ψήφων, το ποσοστό μεταβάλλεται (άρα και οι έδρες που τελικά θα πάρει κάθε κόμμα) ανάλογα με την συμμετοχή στις εκλογές και τον τελικό αριθμό των έγκυρων ψηφοδελτίων.

Αν τα προηγούμενα ισχύουν σε ένα σημαντικό βαθμό, πρέπει να είμαστε πολύ επιφυλακτικοί με υπολογισμούς ακραίους που προκύπτουν μεν απο τις διαθέσεις και απαντήσεις των πολιτών στις μετρήσεις, δεν προκύπτουν όμως καθόλου απο τη διαχρονική εκλογική συμπεριφορά τους. Ούτε φυσικά (στην περίπτωση του ΠΑΣΟΚ) απο την καθόλου αμελητέα συμμετοχή μελών και φίλων στην εκλογή αρχηγού. Με δεδομένο μάλιστα ότι η μεγάλη πλειοψηφία όσων συμμετείχαν στην εκλογή αρχηγού ήταν άνθρωποι μέσης και μεγάλης ηλικίας, το ΠΑΣΟΚ μπορεί να ελπίζει ότι θα διατηρήσει μια βάση ψηφοφόρων αρκετά σημαντική, μια και το συγκεκριμένο κομμάτι ψηφοφόρων μετέχει και ψηφίζει φανατικά. Δεν απέχει. Εδώ θα μπορούσε να παρατηρήσει κανείς ότι χάνονται για το κυβερνόν κόμμα οι μικρές και μεσαίες παραγωγικές ηλικίες.

Αλλά δεν είναι αυτό που το ενδιαφέρει τώρα. Την ηγεσία και τα επαγγελματικά του στελέχη ενδιαφέρουν καταρχήν η διάσωση, η αποφυγή της εκλογικής καταστροφής (κατάκτηση ενός ποσοστού που θα έχει μπροστά τον αριθμό 2 και όχι το 1) και όχι η ποιοτική αξιολόγηση της ψήφου. Θα πάνε (προς τα) εκεί τα πράγματα;